Bydgoszcz miastem muzyki UNESCO. Sekretarz generalna Polskiego Komitetu UNESCO: „Jestem dumna z Bydgoszczy”

Rainer Kern – Możecie być dumni / Fot. B.Witkowski/UMB

– „Bydgoszcz jest piękniejsza niż myślisz” – taki był tytuł filmu, za który niedawno otrzymaliśmy nagrodę. Doceniło nas też UNESCO i to dowód, że to nie tylko filmowy tytuł, ale fakt – mówił prezydent Rafał Bruski podczas konferencji poświęconej projektom, jakie w Bydgoszczy będą realizowane w ramach Sieci Miast Kreatywnych UNESCO.

Jesienią ub. roku Bydgoszcz znalazła się w Sieci Miast Kreatywnych UNESCO. W 2023 roku to wyróżnienie stało się udziałem 55 miast z całego świata. Bydgoszcz jako jedyna w Polsce dołączyła wtedy do grona 350 członków sieci UNESCO. W Polsce znajdują się już w nim Kraków (literatura), Katowice (muzyka), Łódź (film), Wrocław (literatura) oraz Gdynia (film).

– Jestem dumna z Bydgoszczy – mówi dr hab. Alicja Jagielska-Burduk, sekretarz generalna Polskiego Komitetu ds. UNESCO – Urodziłam się w tym mieście. To dla mnie wielki przywilej, że mogę mówić, iż w Sieci Miast Kreatywnych UNESCO jest także Bydgoszcz, miasto muzyki i kultury. Przedstawiona strategia miasta jest przemyślana i rozważna – dodała sekretarz generalna. Poinformowała także, że w maju w Bydgoszczy odbędzie się konferencja siedmiu polskich miast znajdujących się w Sieci UNESCO.

Bydgoski projekt opracowało i będzie koordynować Miejskie Centrum Kultury. Zajmuje się tym w MCK Anna Tarnowska, zastępczyni dyrektora MCK ds. UNESCO i programów międzynarodowych. – To właśnie kobiety działające w tym projekcie spowodowały, że byliśmy na tyle odważni i złożyliśmy aplikację w UNESCO. Opracowały program, który został oceniony pozytywnie. – „Bydgoszcz jest piękniejsza niż myślisz” – taki był tytuł filmu, za który otrzymaliśmy nagrodę. Doceniło nas UNESCO i to dowód, że to nie tylko filmowy tytuł, ale fakt – powiedział prezydent Rafał Bruski.

Chwalił Bydgoszcz i cały projekt Rainer Kern, doradca burmistrza Mannheim ds. polityki kulturalnej, autor koncepcji Mannheim Miasto Muzyki UNESCO – O Bydgoszczy jako mieście muzyki UNESCO będą pisać zawsze media w Europie. Włączenie w Sieć jest ogromną szansą na rozwój. Kultura jest obecna w każdym niemal aspekcie życia miasta i jego mieszkańców.

Pojawiły się już pierwsze konkrety. Kern będzie współuczestniczył w pracach nad jednym z projektów badawczych prowadzonych przez Bydgoszcz w ramach Sieci. Chodzi o Obserwatorium Kultury. To szereg działań, dzięki któremu mamy szansę bardzo szczegółowo poznać muzyczny i kulturalny stan naszego miasta, dowiedzieć się, jakie powinny być priorytety w dziedzinie kultury.

Przypomnijmy, że Bydgoszcz przedstawiła w aplikacji sześć projektów, które będą realizowane w latach 2024-2028. Jeden z nich został nazwany „Od smyka do smyczka”. – Chcemy, żeby muzyki dotknęło każde dziecko w Bydgoszczy, począwszy od przedszkolaka i ma być to aktywny udział – mówi zastępczyni prezydenta Iwona Waszkiewicz. W projekcie zawarto pięć elementów: edukację chóralną, zajęcia powiązane z edukacją ekologiczną dla najmłodszych, warsztaty muzyczne prowadzone przez Bisza, projekt tworzenia treści piosenek o sprawach ważnych dla świata, współtworzenie kulturalnej materii w Fordonie. W planach jest także budowa tkanki kultury na Londynku, tworzenie Bydgoskiego Centrum Eksperymentu.

UNESCO zwraca szczególną uwagą na współpracę miast w Sieci. Już wiadomo, że Bydgoszcz będzie współdziałać z Idanha-Nova w Portugalii, Mannheim, Brnem, włoskim Pesaro i koreańskim Daegu.

– Nie chcemy skończyć na tych czterech latach. Chcemy działać dalej, w nieskończoność. Możemy stać się modelowym przykładem miasta, które naprawdę stawia na kulturę. Wiele przecież w tym mieście już zrobiono. Budowa Teatru Kameralnego, czwartego kręgu Opery Nova, przebudowa Teatru Polskiego, stworzenie nowego kampusu Akademii Muzycznej, rozbudowa Filharmonii Pomorskiej to materialne tego znaki i dowody – podkreśla Anna Tarnowska.

Sześć projektów realizowanych przez Bydgoszcz w Sieci Miast Kreatywnych UNESCO

1. Obserwatorium Kultury (inicjowanie, prowadzenie i wspieranie projektów badawczych oraz diagnostycznych; bieżące monitorowanie sektora kreatywnego w Bydgoszczy; ewaluacja realizowanych przez miasto projektów; dokumentacja dobrych praktyk w obszarze programów i projektów w obszarze kultury w Polsce i na świecie; obserwowanie obecnych trendów w kulturze
2. Od smyka do smyczka (objęcie systematyczną edukacją muzyczną wszystkich przedszkolaków; pilotażowy program umuzykalniający dla trzylatków; warsztaty muzyczne; konferencja dla polskich szkół ASPNET na temat edukacji kulturalnej i artystycznej
3. Platforma tworzenia warunków do rozwoju i powstawania nowej muzyki oraz innych form sztuki, w których muzyka odgrywa kluczową rolę (projekt łączący współpracę środowisk twórczych, artystycznych i naukowych; wprowadzenie działań muzycznych w przestrzenie tzw. wykluczonych dzielnic miasta; partycypacyjne stworzenie libretta do opery (lub innego dzieła muzycznego) pisanej przy współudziale młodzieży i przedstawicieli młodego pokolenia muzyków, przy wsparciu artystów, muzyków i pisarzy; nowe sposoby eksponowania muzyki i łączenia jej z innymi dziedzinami)
4. Przyszłość muzyki kształtuje się teraz (program społeczny i muzyczny tworzony w międzynarodowym składzie artystów, performerów i naukowców; stworzenie kulturowego wsparcia dla przemiany Bydgoszczy oraz podobnych ośrodków na całym świecie z miast postindustrialnych w miasta ekologiczne; inkluzywna i ekologiczna transformacja; dalszy rozwój sektora muzycznego)
5. Mobilność na pierwszym miejscu (miejski program rezydencji artystycznych w ZPP w Ostromecku; dodatkowy specjalny program dla twórców z obszarów objętych konfliktami zbrojnymi; zajęcia indywidualne i grupowe z pracy z traumą wojenną, która dla wielu twórców staje się bezpośrednim powodem porzucenia procesu twórczego
6. Drums Fusion/Korzenie/Inkluzywność (inspiracja programem „Voyage of the drum” z Kansas City – bęben jako najbardziej międzykulturowa forma ekspresji i strażnik dziedzictwa; powrót do korzeni i zwrócenie uwagi na rdzenne tradycje bębniarskie – prezentacje muzycznych tradycji z różnych zakątków świata, warsztaty i pokazy; prezentacja muzycznych tradycji z całego świata i jednocześnie promocja racial equality; temat inkluzywności – festiwal Drums Fusion jako jedyny w Polsce poświęcił cały dzień problemowi inkluzywności w branży muzycznej (Dzień inkluywności pod hasłem „Kultura: równa się)