Po ponad dwóch latach pracy – zbierania danych, ich przetwarzania i opisywania – ukazał się raport pt. „Bezdomność zwierząt w Polsce – ogólnopolski raport z realizacji gminnych programów opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt”. Jest to wynik współpracy wolontariuszek stowarzyszeń Stukot (Katarzyna Kuling i Joanna Studzińska) oraz Troskliwe Oko (Agnieszka Olszak) w ramach projektu sPrawa Bezdomnych Zwierząt.
Raport prezentuje analizę i ocenę realizacji programów opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt, uchwalanych corocznie przez polskie gminy w oparciu o przepisy ustawy o ochronie zwierząt.
Analiza powstała na podstawie danych uzyskanych w trybie dostępu do informacji publicznej od wszystkich 2477 gmin w Polsce, dotyczących realizacji programów w 2022 roku. Opracowanie prezentuje również perspektywę realizatorów zadań współpracujących z gminami: schronisk, zakładów weterynaryjnych, organizacji społecznych oraz społecznych opiekunów zwierząt. Uzyskane wyniki porównano z wynikami kontroli Najwyższej Izby Kontroli z 2024 roku, a także z danymi pozyskanymi od Głównego Lekarza Weterynarii. „Zebranie danych od gmin, ich przetwarzanie i opisywanie było bardzo pracochłonne.” – informuje Joanna Studzińska. – Całą tę pracę wykonałyśmy w ramach wolontariatu – dodaje wolontariuszka Stowarzyszenia STUKOT.
Potrzeba zmian systemowych
Jakie są kluczowe wnioski raportu? – Zaniedbanie, braki systemowe i niewystarczające finansowanie – informują autorki raportu.
Badanie wykazało szereg istotnych zaniedbań w planowaniu, realizacji i monitorowaniu działań gmin. Wskazano m.in. na rażące niedofinansowanie opieki nad kotami, które w wielu gminach wciąż nie mają zapewnionej realnej pomocy, niejednoznaczność przepisów dotyczących kotów, utrudniającą właściwe wykonywanie obowiązków. Wiele regionów w kraju zmaga się z niedoborami miejsc w schroniskach. Występuje też problem dostępu do całodobowej opieki weterynaryjnej. Autorki wykazują realizację gminnych programów w nieproporcjonalny sposób. Ok. 90 proc. budżetów przeznaczane jest na odławianie i opiekę nad zwierzętami (głównie psami) w schroniskach, podczas gdy działania o największym potencjale ograniczania bezdomności, takie jak kastracje, elektroniczne znakowanie i edukacja, otrzymują minimalne wsparcie.
Raport podkreśla także systemowy problem braku odpowiedzialności właścicieli zwierząt, szczególnie w zakresie kontroli płodności, znakowania, zapobiegania ucieczkom i porzuceniom.
– Naszym celem jest poprawa sytuacji zwierząt bezdomnych oraz usprawnienie systemu, by faktycznie ograniczał zjawisko bezdomności, zamiast koncentrować się jedynie na jego skutkach – podsumowuje Kuling.
Pełen raport można przeczytać TUTAJ
Zapisz się do naszego newslettera!
