W czwartek zebrał się po raz pierwszy Komitet Sterujący ZIT. W nowej formule, bo w jego skład weszły wszystkie samorządy tworzące Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz. W poprzedniej perspektywie finansowej UE obszar terytorialny ZIT został narzucony odgórnie i jedynie część gmin Stowarzyszenia było jego członkiem, za to z Toruniem i jego okolicznymi samorządami.
Nowy ZIT został stworzony samodzielnie przez nasze miasto i partnerów zrzeszonych w Stowarzyszeniu Metropolia Bydgoszcz. W jego skład wchodzą gminy tworzące Bydgoski Obszar Funkcjonalny. Samodzielny ZIT dla Bydgoszczy udało się wywalczyć po ciężkich bojach, ale ostatecznie w Strategii Województwa zapisano dwa obszary funkcjonalne dla Bydgoszczy i Torunia. Dzięki temu mamy osobny budżet dla bydgoskiego ZIT, który będzie pracował na rzecz miasta i podbydgoskich gmin.
Zmiana kształtu obszaru ZIT na lata 2021-2027 jest efektem wieloobszarowej, kilkuletniej dobrej współpracy Bydgoszczy z sąsiednimi gminami nie tylko w ramach samego stowarzyszenia, ale także w oparciu o blisko 200 różnego rodzaju umów i porozumień między zrzeszonymi samorządami z zakresu
m. in. rozwoju komunikacji międzygminnej, gospodarki odpadami, wspólnej promocji turystycznej i gospodarczej, czy polityki senioralnej. Na potrzeby dalszego rozwoju oraz pogłębiania współpracy metropolitalnej opracowywane są dokumenty strategiczne takie jak Strategia ZIT, Strategia Ponadlokalna, Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej, Program rozwoju potencjału turystycznego oraz Strategia zarządzania gospodarką odpadami komunalnymi. Przyjęte w nowej Strategii Województwa zmiany usankcjonowały obszar Metropolii Bydgoszcz jako Bydgoski Obszar Funkcjonalny, co jest milowym krokiem i daje nowe możliwości rozwoju. M. in. właśnie dzięki temu mamy osobny budżet dla bydgoskiego ZIT, który będzie pracował na rzecz miasta i podbydgoskich gmin i powiatów.
Pieniądze na autobusy i ścieżki rowerowe
W ramach ZIT BOF Bydgoszcz chce rozwijać współpracę z gminami (w skład SMB wchodzi 17 gmin i 2 powiaty). Środki z ZIT można przeznaczyć m. in. na zakup taboru niskoemisyjnego, usprawnienie systemu transportu miejskiego, budowę ścieżek rowerowych, wsparcie instytucji kultury, odnowę przestrzeni publicznej, rewitalizację oraz wsparcie placówek edukacyjnych kształcących na poziomie ogólnym i zawodowym oraz przedszkoli. Do kasy Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych trafią także środki unijne, przez co budżet ZIT będzie przekraczał pół miliarda złotych do roku 2027.
Bydgoszcz przejmie obowiązki od marszałka województwa
Miasto Bydgoszcz będzie pełniło funkcję Instytucji Pośredniczącej ZIT co oznacza, że przejmie część zadań Urzędu Marszałkowskiego związanych z wydatkowaniem środków unijnych w ramach programu Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza (to nowa nazwa dawnego Regionalnego Programu Operacyjnego). Do zadań IP należeć będzie m. in. przygotowywanie naborów konkursów, ogłaszanie konkursów, wybór projektów do dofinansowania, weryfikacja wniosków o płatność oraz kontrola projektów.
– Niektórzy w naszym gronie są tu po raz pierwszy, zobaczycie że to były (przystąpienie do ZIT – red.) dobre decyzje. Będziemy wspólnie dbać o to, by jak najskuteczniej współpracować i wykorzystać szanse jakie są w ZIT. Wkrótce nastąpi moment, w którym będziemy mogli realizować wspólne projekty – zwrócił się do obecnych na spotkaniu samorządowców prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski.
Tak wykuwał się samodzielny ZIT
Przypomnijmy, w 2015 roku przyjęto ustawę o związkach metropolitalnych. Dawała ona możliwość ich utworzenia przez największe polskie miasta wraz z okolicznymi samorządami. Co ważne, ustawa zakładała dodatkowe środki z budżetu państwa na podejmowanie wspólnych przedsięwzięć. Rząd PiS-u zmienił prawo tak, że w Polsce możliwe było formalne utworzenie tylko jednej metropolii – ta powstała na Śląsku. Miasta takie jak Gdańsk, Poznań, Wrocław czy Bydgoszcz czekają na korzystne dla nich regulacje prawne.
Mimo tego gminy z zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego nie porzuciły chęci współpracy. Wzorem podobnych inicjatyw z Gdańska i Poznania rozpoczęto współpracę w formie stowarzyszenia samorządowego. Celem były wspólne działania na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego, wzrostu jakości życia mieszkańców oraz utworzenia w przyszłości związku metropolitalnego. Rozpoczęta właśnie realizacja instrumentu ZIT jest kolejnym milowym krokiem do tego celu. Obszar Metropolii Bydgoszcz zamieszkuje obecnie ponad 600 tysięcy osób, a metropolitalna współpraca odbywa się nie tylko w ramach samego stowarzyszenia, ale także w oparciu o blisko 200 różnego rodzaju umów i porozumień między samorządami.
Kto i za co odpowiada w strukturze ZIT BOF
Prezydent Miasta Bydgoszczy jest liderem „Porozumienia”. Funkcje administracyjne ZIT BOF realizuje wydzielone w strukturach Urzędu Miasta Bydgoszczy – Biuro ZIT. Funkcję uchwałodawczą w systemie wdrażania ZIT BOF pełni Komitet Sterujący ZIT BOF (przedstawiciele wszystkich gmin i powiatów wchodzących w skład ZIT BOF), a funkcję opiniodawczo-uchwałodawczą – Zarząd ZIT BOF (lider „Porozumienia” oraz 6 członków). Szefem KS jest prezydent Bydgoszczy Rafała Bruski, na jego zastępcę wybrano w czwartek Wojciecha Oskwarka – wójta Nowej Wsi Wielkiej. W skład sześcioosobowego zarządu ZIT weszli starosta bydgoski Wojciech Porzych, wójt gminy Białe Błota Dariusz Fundator, burmistrz Kcyni Marek Szaruga, burmistrz Nakła nad Notecią Sławomir Napierała, starosta Powiatu Nakielskiego Tadeusz Sobol i burmistrz Łabiszyna Jacek Idzi Kaczmarek. Organem pełniącym funkcję konsultacyjno-opiniodawczą jest Rada ZIT BOF, składająca się z przedstawicieli środowiska biznesowego, społecznego i naukowego, przedstawiciela Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz przedstawiciele podmiotów społecznych.
