Przez dwa dni – w czwartek i piątek – odbędzie się w Muzeum Okręgowym przy ul. Gdańskiej 4 kolejna konferencja naukowa „Bydgostiana”. Tym razem będzie poświęcona kwestii tożsamości miasta.
Hasło przewodnie tegorocznej „Bydgostiany” to „tożsamość miasta”. 23 i 24 maja prelegenci o różnych specjalnościach naukowych – od historyków przez psychologów po konserwatorów zabytków – spotkają się w murach Muzeum Okręgowego, by zaproponować nowe ścieżki dyskusji o dziejach Bydgoszczy oraz jej dawnej i współczesnej kulturze.
W IV edycji konferencji weźmie udział ponad 40 naukowców i badaczy lokalnej historii – poza silną bydgoską reprezentacją swoją obecność potwierdzili przedstawiciele Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu czy Muzeum Solca im. Księcia Przemysła w Solcu Kujawskim.
Interdyscyplinarny charakter „Bydgostiany” przekłada się na sporą i jednocześnie frapującą rozpiętość tematyczną wystąpień. Przykłady? W ciągu dwóch dni posłuchamy prelekcji m.in. o bydgoskiej gwarze, fotografach z XIX w., reklamie świetlnej, jachcie „Euros”, Starym Fordonie czy szlaku bojowym 8. Bydgoskiego Pułku Piechoty. Autorzy referatów spróbują też odpowiedzieć na pytanie, czy Bydgoszcz to miasto-ogród, czy może miasto ogrodów, i przeprowadzą psychoanalizę na miejskim organizmie.
Uwaga skupi się również na biografiach konkretnych osób na różne sposoby związanych z regionem. Losy części z nich są znane i dobrze udokumentowane, są jednak i takie życiorysy, które warto przywrócić zbiorowej pamięci. Wśród nazwisk widniejących w programie sesji naukowej są m.in. Teofil Magdziński, Maksymilian Antoni Piotrowski, ks. Jan Filipiak, Wiesława Aniela Cichowicz i Marceli Neyder.
Obrad w sali audiowizualnej MOB przy Gdańskiej 4 będzie mógł wysłuchać każdy, a koszt biletu na pojedynczy dzień konferencji wyniesie 5 zł.
Program konferencji „Bydgostiana. Tożsamość miasta”
czwartek (23.05.2024)
Panel I – prowadząca: dr Monika Opioła-Cegiełka (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
9.40-9.55 – Niemców pożegnania z Bydgoszczą. Styczeń 1920 roku, prof. zw. dr hab. Albert S. Kotowski
9.55-10.10 – Tożsamość Bydgoszczy zapisana w gwarze miejskiej bydgoszczan, prof. zw. dr hab. Andrzej S. Dyszak (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
10.10-10.25 – „Wierny syn Polski wiernym synem Kościoła”. Teofil Magdziński i jego służba… – dr Katarzyna Grysińska-Jarmuła (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
10.25-10.40 – Szlak bojowy 8. Bydgoskiego Pułku Piechoty – zarys problemu, dr hab. Łukasz M. Nadolski (Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy)
Panel II – prowadząca: dr Anna Nadolska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
11.00-11.15 – Fotografowie w dziewiętnastowiecznej Bydgoszczy, mgr Bogna Derkowska-Kostkowska (Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy)
11.15-11.30 – Czyżkówko – gospodarcze zaplecze przedwojennej Bydgoszczy, dr hab. Marek K. Jeleniewski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
11.30-11.45 – Reklama świetlna w międzywojennej Bydgoszczy, dr Emilia Ziółkowska-Ganc (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
11.45-12.00 – „Miasto dumne ze swej przeszłości, bogate przyszłością i entuzjastycznie polskie” – Rosa Bailly o/dla Bydgoszczy. Wizyty w Bydgoszczy oraz broszura „Une Ville Polonaise Bydgoszcz” (1927), dr Monika Opioła-Cegiełka (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
12.00-12.15 – „Euros” – historia jachtu w świetle bydgoskiej prasy, mgr Karolina Stanek (Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy)
Panel III – prowadząca: dr Katarzyna Grysińska-Jarmuła (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
12.40-12.55 – Bydgoski wątek sprawy nabycia obrazów Jana Matejki przez Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu w latach 1920–1921, prof. UAM dr hab. Ewa Syska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
12.55-13.10 – Władysław Trelewski (1828–1897). Sędzia, który chciał być artystą, mgr Krystian Strauss (Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy)
13.10-13.25 – Życie i działalność organmistrza Paula Bertholda Voelknera w Bydgoszczy w latach 1906–1919, mgr Adam Konrad Bigosiński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
13.25-13.40 – Ks. Jan Filipiak – bojownik o niepodległość, mgr Iwona Gurtowska(Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy, Muzeum Oświaty)
Panel IV – prowadząca: mgr Anna Kornelia Jędrzejewska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
14.00-14.15 – Bydgoszcz – miasto-ogród czy miasto ogrodów?, dr Maciej Kędzierski
14.15-14.30 – Wspólna aglomeracja – łączy czy dzieli? O trudnych relacjach Bydgoszczy i Torunia, mgr Martyna Sydorów (Uniwersytet Gdański)
14.30-14.45 – Domeny symboliczne miasta Bydgoszczy, mgr Jakub Jankowiak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
14.45-15.00 – Ciekami traum w dorzeczu Bydgoszczy – psychoanaliza miasta, mgr Anna Stęplewska-Południak (Kujawsko-Pomorskie Koło Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychoanalitycznej, Gabinet Psychoterapii Psychoanalitycznej EGO)
15.00-15.15 – Stary Fordon – projekt artystyczny POWROTY i nie tylko. Moje fordońskie 30 lat z rewitalizacją w tle, dr Ewa Raczyńska-Mąkowska (Politechnika Bydgoska)
Panel V – prowadzący: dr Łukasz Kosiński (Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy)
15.55-16.10 – Dzieciństwo bydgoszczan, dzieciństwo w Bydgoszczy, na podstawie relacji świadków „Pamięci Bydgoszczan i Regionu. Archiwum Historii Mówionej”, mgr Justyna Kubiak (Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
16.10-16.25 – „Kobiety historią pisane”, mgr Małgorzata Kalinowska (Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. M. Rejewskiego w Bydgoszczy, Muzeum Oświaty)
16.25-16.40 – Innowacja pedagogiczna jako element budowania tożsamości miasta, mgr Agnieszka F. Handzel, mgr Anna Kraszkiewicz (Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy)
16.40-16.55 – Problemy konserwatorskie oprawy dwustronnego obrazu Leona Wyczółkowskiego pt. „Niebo Gwieździste” oraz „św. Teresa”, mgr Magdalena Gapińska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
17.15-18.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie jubileuszowej Teraźniejszość czasu przyszłego, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul.Mennica 8, mgr Kamil Ściesiński (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
18.10-20.00 (wyłącznie dla prelegentów konferencji)
zwiedzanie wystawy POWROTY, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11
zwiedzanie Barki Lemara, ul. Spichlerna
rejs po Brdzie
piątek (24.05.2024)
Panel I – prowadzący: dr hab. Wojciech Ślusarczyk, prof. UMK (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu)
10.10-10.25 – Wiesława Cichowicz i jej związki z Bydgoszczą, dr Anna Nadolska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
10.25-10.40 – Fonograficzna kolekcja Ewy i Adama Mańczaków, mgr Sławomir Dolata, mgr Filip Semrau (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
10.40-10.55 – Maksymilian Antoni Piotrowski – dzieła utracone, mgr Anna Kaszubowska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
10.55-11.10 – „Was macht unser altes Bydgoszcz?” Marian Hepke i Konrad Kothe w listach do Kazimierza Boruckiego, mgr Kamil Ściesiński (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
11.10-11.25 – Platforma kolejowa firmy MAN ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Problemy konserwacji i ekspozycji plenerowej, mgr Lesław Cześnik (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
11.25-11.40 – Kolekcja „Historyczna Kopalnia Fordon” (i nie tylko) w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. W. Bełzy w Bydgoszczy, mgr Lucyna Gęsikowska (Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy)
Panel II – prowadząca: dr Anna Nadolska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
12.05-12.20 – Od Działu Naukowo-Oświatowego do Działu Edukacji i Promocji. Działalność edukacyjna, naukowa i promocyjna Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy w latach 1962–2021, mgr Anna Kornelia Jędrzejewska (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
12.20-12.35 – Edukacja muzealna jako instrument kreowania tożsamości społecznej mieszkańców miasta, mgr Karolina Krueger (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
12.35-12.50 – Metoda harcerska w edukacji muzealnej, mgr Maria Krystek (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
12.50-13.05 – Projekt edukacyjny w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy pod tytułem „Marian Rejewski – bydgoszczanin, matematyk, kryptolog”, mgr Ewa Pronobis-Sosnowska (Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy)
13.05-13.20 – Rozwijanie myślenia matematycznego w oparciu o działalność Bydgoskiego Bąbla Matematycznego, Zuzanna Cywińska (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Interdyscyplinarne Koło Naukowe Dydaktyków IDEO)
Panel III – prowadzący: mgr Kamil Ściesiński (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy)
13.45-14.00 – Bydgoszcz jako stolica departamentu bydgoskiego (1807–1815), mgr Piotr Księżniakiewicz (Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Łochowie)
14.00-14.15 – Bydgoski Okręg Związku Towarzystw Powstańców i Wojaków DOK VIII – struktura terytorialna i działalność, mgr Rafał Kubiak(Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Szkoła Doktorska)
14.15-14.30 – Obchody Święta Konstytucji 3 Maja w międzywojennej Bydgoszczy, dr Joanna Matyasik (Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy)
14.30-14.45 – Z Solca Kujawskiego na chwałę Bydgoszczy!, mgr Łukasz Wojtecki (Muzeum Solca im. Księcia Przemysła w Solcu Kujawskim)
14.45-15.00 – Bydgoszczanin Marceli Neyder – porucznik pilot kawaler Orderu Virtuti Militari, Remigiusz Gadacz
15.00-15.15 – Bydgoski rodowód artysty malarza Grzegorza Ryszarda Janowicza, mgr inż. Emanuela Łątkowska (Urząd Miasta Szczecin)