Pomnik króla Kazimierza Wielkiego / Fot. B.Witkowski/UMB
19 kwietnia 1346 roku król Kazimierz Wielki podpisał akt lokacyjny miasta, które miało się nazywać Kunigesburg, ale zostało naszą Bydgoszczą. W środę świętujemy jej 677. urodziny.
Tak to się zaczęło. Król Kazimierz Wielki na zamku w Brześciu Kujawskim podpisał dokument, w którym napisano: „Przeto my, Kazimierz z Bożej Łaski król Polski i pan dziedziczny ziem krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej i pomorskiej, podając do wiecznej pamięci, zawiadamiamy wszystkich i każdego z osobna, tak teraz żyjących jak i w przyszłości, którzy treść niniejszego pisma będą czytać, że, ponieważ powinniśmy z urzędu królewskiego nam danego przez Boga pomnażać coraz bardziej pożytki naszego królestwa, by stąd dochód teraźniejszy i przyszły wzrastał dla nas i dla naszych następców, biorąc nadto pod uwagę stałą i niezwykłą mądrość przezornych mężów Jana zwanego Kiesselhuth i Konrada, jego towarzysza, im obu i każdemu z nich oddzielnie, nadaliśmy, dajemy i udzielamy na podstawie dojrzałej rady naszych baronów pewną równinę u stóp grodu powszechnie zwanego Bidgoszczą, niezajętą i opuszczoną, dla założenia lub zasadzenia tam miasteczka lub miasta, posiadającego i przestrzegającego prawa niemieckiego magdeburskiego, które to miasto winno nazywać się Kunigesburg.”
Tyle dokument – a jakie były fakty. W 1346 r. Kazimierz Wielki założył miasto na prawie magdeburskim. Jak napisano „w krainie niezajętej i opuszczonej”, ale u stóp grodu „powszechnie zwanego Bidgoszczą”. Powstałe miasto szybko jednak przejęło znaną już nazwę. O Kunigesburgu zapomniano. Jest nasza Bydgoszcz. Nowi osadnicy najpewniej dołączyli do tego rdzenia ludnościowego, który na miejscu już żył. Zaczęło powstawać miasto. Założenie miasta rozpoczęto od wytyczenia rynku i bloków zabudowy przyrynkowej.
Pierwszy obraz Bydgoszczy
Sztych E.Dahlberga przedstawiający XVII-wieczną Bydgoszcz
Pierwszy portret miasta jest udokumentowany na rycinie Dahlberga, z 1657 roku. Widać na nim zamek z czasów Kazimierza Wielkiego i miasto. Dahlberg, szwedzki architekt i rysownik uwieczniał polskie zamki i miasta w czasie Potopu, który także dla ponad 300-letniej wówczas Bydgoszczy miał fatalne skutki. W XVI wieku, kiedy miasto rozkwitało, zamieszkiwało w nim ok. 5 tys. mieszkańców – to był ośrodek średniej wielkości w dawnej Rzeczypospolitej. Szwedzkie najazdy, a szczególnie wojna północna na początku XVIII wieku spowodowały, że miasto podupadło. W 1772 roku stały tylko 194 domy. Żyło w Bydgoszczy niespełna tysiąc osób. Wśród nich – dwóch bogatych kupców – francuscy emigranci Bohonowie przybyli z Gdańska, a także pięciu kramarzy i sprzedawców sukna, dość bogaty właściciel karczmy o nazwisku Stofalski, dwójka lokalnych piwowarów: Szymon Podjurski i wdowa Nagrajkowska. Pracowało także dziesięciu piekarzy, sześciu krawców, trzynastu szewców, pojedynczy murarze, kuśnierze i ślusarze – jak czytamy w pierwszym tomie „Historii Bydgoszczy”.
677 lat po akcie króla Kazimierza Wielkiego
W środę (19 kwietnia) Bydgoszcz uroczyście świętuje swe 677. urodziny. Przed południem władze miasta złożą kwiaty pod pomnikiem założyciela miasta, króla Kazimierza Wielkiego. Następnie odbędzie się uroczysta sesja Rady Miasta. Zostaną wręczone Laury Andrzeja Szwalbego i Mariana Rejewskiego. Pierwszym z nich został uhonorowany prof. Janusz Kowalewski, dyrektor Centrum Onkologii, a drugim – utalentowany pianista, wykładowca Akademii Muzycznej, dr Adam Kośmieja. Medale Kazimierza Wielkiego otrzymają natomiast: Krzysztof Badowski, ks. Sławomir Bar, dr Wiesław Olszewski, grupa Moto Dawcy Uśmiechu oraz Jan Kaja i Jacek Soliński, właściciele Galerii Autorskiej. Zostaną także wręczone nagrody naukowe, artystyczne i stypendia prezydenta Bydgoszczy.
Urodziny Bydgoszczy. Świętowanie w Młynach Rothera i Muzeum Okręgowym
Tyle oficjalne uroczystości, ale na świętowanie urodzin zapraszają m.in. Młyny Rothera. Na stałej wystawie „Węzły. Opowieść o mieście nad rzeką” dowiemy się w atrakcyjnej formie mnóstwa rzeczy o dawnej historii i bydgoszczanach, począwszy od roku 1772 roku i początkach Kanału Bydgoskiego.
w same urodziny – 19 kwietnia, jak i podczas weekendu – 22-23 kwietnia, w wybranych godzinach wystawę będzie można zwiedzić z przewodnikiem w ramach wejścia na bilet indywidualny. Ponadto seria gadżetów z motywem „Węzłów” w tych dniach będzie dostępna w specjalnych urodzinowych cenach.
W środę, 19 kwietnia, wystawa „Węzły. Opowieść o mieście” będzie czynna od godz. 10 do 18. O godz. 11 i 17 będzie można zwiedzić wystawę z przewodnikiem (w cenie biletu indywidualnego normalnego lub ulgowego). Czas zwiedzania to 60 minut, liczba miejsc jest ograniczona. Natomiast w weekend, 22-23 kwietnia, wystawa będzie czynna od godz. 12 do 20. Ci, którzy wybiorą zwiedzanie o godz. 12.30, 14, 15.30, 17 i 18.30 dodatkowo będą mogli skorzystać z oprowadzania przez przewodnika.
Muzeum Okręgowe zaprasza natomiast do wzięcia udziału w wielkim sadzeniu kwiatów w kolorach naszego miasta. Biel, czerwień, niebieski – kolory, które łatwo zapamiętać. Pierwsze nawiązują do narodowej flagi, a niebieski pas przywodzi na myśl rzekę Brdę, dzięki której Bydgoszcz powstała i rozwijała się przez wieki. Celem działania będzie Ogród Aktywny i budynek przy ul. Gdańskiej 5. Barwnymi kompozycjami będzie można przystroić również fasady domów. Muzeum zaprasza do przesyłania nam zdjęć ukwieconych parapetów na adres mailowy: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl . Najciekawsze aranżacje zaprezentuje na profilu muzealnym na Facebooku.
