Neonowy napis „Fabryka Cygar” znajduje się ścianie budynku, na rogu ul. Warszawskiej i Zygmunta Augusta / Fot. M. Kalaczyński/ UMB
Kiedyś mieszkańcy i turyści wychodzący z dworca kolejowego Bydgoszcz Główna mieli przed sobą napis „Witamy w Bydgoszczy”. Teraz na fasadzie obiektu przy rogu ulic Warszawskiej i Zygmunta Augusta, szczególnie po zmierzchu, widoczny jest neon „Fabryka Cygar”. Nawiązuje do historii tego miejsca.
Logo zostało zaprojektowane na zlecenie właścicieli budynku podczas zeszłorocznego remontu. Powstało nad wejściem do klubu bilardowego. Jest dobrze widoczne dla poruszających się ulicami Zygmunta Augusta bądź Warszawską, w pobliżu dworca kolejowego.
– Montaż na ślepej, gładkiej ścianie od strony ulic Dworcowej i Zygmunta Augusta umożliwił estetyczną kompozycję znaku – zauważa Alicja Orzołek, architektka wnętrz z firmy SuDe, odpowiedzialna za projekt.
Nazwa obiektu jest pomysłem właścicieli i sposobem na nawiązanie do przeszłości tej miejskiej przestrzeni. Obecnie w budynku znajdują się głównie pomieszczenia biurowe.
– Projektując sam logotyp skupiliśmy się na tym, aby nawiązywał do historii, a jednocześnie miał nowoczesny i prosty wygląd. Staraliśmy się spełnić te założenia, wybierając prosty, historyzujący krój pisma – Caviar Dreams, wpisując logotyp w formę prostokąta. Pionowe i podłużne elementy obramowujące napis są uproszczonym nawiązaniem do produkowanych kiedyś cygar w tym miejscu – tłumaczy architektka.
Warszawska 25. Tu produkowano cygara
Na początku XX wieku dobrze rozwijające się przedsiębiorstwo tytoniowe Fabryka Cygar Adama (Adam’s Zigarrenfabrik) zarządzane przez Juliusa Adama od 1875 roku dokonało zakupu parceli (kwartał zabudowy przy obecnych ulicach Dworcowej, Unii Lubelskiej i Warszawskiej) pod nowe zabudowania fabryczne. W nowo wybudowanym kompleksie pracowało 130 osób. 1 sierpnia 1924 roku firmę odsprzedano Skarbowi Państwa i przeszła ona pod zarząd Polskiego Monopolu Tytoniowego. Po gruntownej rozbudowie w drugiej połowie lat dwudziestych XX w. funkcjonowała do 1939 roku jako Państwowa Fabryka Wyrobów Tytoniowych w Bydgoszczy 2.
Przemysł tytoniowy w Bydgoszczy ma swoje ciekawostki. Zdradził je nam Maciej Bakalarczyk, menedżer Starego Miasta i Śródmieścia. – Zawsze doceniam podkreślanie historii miejsc przez na przykład umieszczenie w nich neonu czy innych rzeczy. A szczególnie, gdy mówią one o potędze naszego miasta. Warto dodać, że w innym miejscu, w Bydgoszczy, istniała najstarsza fabryka cygar na polskich ziemiach. Właścicielem jednej z takich fabryk był Polak, który jako jedyny posiadał prywatne statki w dwudziestoleciu międzywojennym.
Neony wracają do mody
Neonowe afisze na ulicach miast były częstym widokiem w PRL-u. Na popularności zyskały szczególnie pod koniec lat 50-tych, kiedy zaczęły pełnić funkcje reklamowe. Przed laty naprzeciwko dworca znajdował neon „Poznaj piękno Ziemi Bydgoskiej”. Dzisiaj na tej ścianie jest mural Andrzeja Szwalbego.
W ostatnich latach zauważalny jest trend powrotu do barwnych, podświetlanych napisów i znaków. W 2019 roku zainstalowano na gmachu Galerii Miejskiej bwa neonowe logo tej instytucji. Trzy lata późnej, w trakcie Bydgoskiego Jarmarku Świątecznego na barce Lemara zawisł podświetlany napis „Bydgoszcz” Jak się później okazało wpisał on się na stałe w krajobraz Starego Miasta. Neon wita bywalców kawiarni „Fanaberia” przy ul. Gdańskiej 13.
– Rzeczywiście jest ich coraz więcej i dobrze. Ludzie lubią te światła, ale musimy się starać, by oprócz spełnienia funkcji reklamowych, styl neonu współgrał z architekturą danego budynku. Dobrze, gdy dodatkowo odnosi on się do historii danego miejsca – mówi Marek Iwiński, plastyk miasta.
Zapisz się do newslettera Bydgoszcz Informuje!