W tej kamienicy mieszkał Bond. Polski Bond. Teraz pójdzie do remontu [ZDJĘCIA]

Kamienica przy ul. Śniadeckich 38 / Fot. UMB

Ta skromna i niezbyt wielka kamienica ze Śródmieścia była świadkiem niezwykłych zdarzeń. Upamiętnia je tablica, która wisi na ścianie domu przy ul. Śniadeckich 38. Jest jednym z czterech budynków przy tej ulicy, które są remontowane.

Dom przy Śniadeckich 38 znajduje się blisko skrzyżowania z ul. Sienkiewicza. Stoi obok kościoła polsko-katolickiego. Z lewej strony bramy wisi tablica pamiątkowa. Ufundował ją Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Napis głosi: „Z tego domu, po Powstaniu Warszawskim 1944-1945 dowodzili Komendą Obszaru Zachód (okręgami Poznań i Pomorze) Armii Krajowej płk Jan Szczurek Cergowski, PS. Sławbor-komendant, mjr Kazimierz Leski, ps, Dębor-szef sztabu. Chwała Niezłomnym Dowódcom i ich Żołnierzom.”

Napis to dowód na to, że w domu przy Śniadeckich 38 działa się historia. Konspirowało się tam niemal od początku do samego końca wojny, najpierw przeciwko Niemcom, a potem rodzimym komunistom i Sowietom. Na jedno nazwisko warto zwrócić szczególną uwagę. W kamienicy miał swój punkt dowodzenia major Kazimierz Leski. Nazywa się go czasem polskim Jamesem Bondem, być może był nawet pierwowzorem postaci Hansa Klossa z serial „Stawka większa niż życie”. Jako łącznik, oficer wywiadu Armii Krajowej podróżował w czasie II wojny światowej po okupowanej Europie z dokumentami i w przebraniu niemieckiego generała. Bywał gen. Juliusem von Hallmanem i przedstawiał się we Francji jako specjalista od budowy fortyfikacji na Wale Atlantyckim. Jeździł także jako gen. Karl Leopold Jansen. Ale mjr Leski z wywiadu AK to znana postać z czasów wojny m.in. pełnił funkcję szefa sztabu Okręgu Zachód AK, obejmującego także Bydgoszcz. „Polski Bond” w kamienicy przy Śniadeckich 38 był tylko gościem, już po tym, jak uciekł Niemcom po Powstaniu Warszawskim. Po II wojnie skazany w 1947 przez roku przez władze komunistyczne. Wyszedł na wolność w 1955 roku. W 1995 roku otrzymał tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Został także honorowym obywatelem Warszawy. Zmarł w 2000 roku.

Cztery kamienice do remontu

Dom przy ul. Śniadeckich 38 jest jedną z czterech kamienic, które obecnie są remontowane przy tej śródmiejskiej ulicy. Nowe elewacje widać już na narożniku Śniadeckich i Pomorskiej. Rozpoczęły się także prace w kamienicy, która stoi niemal naprzeciwko oraz w kolejnej, znajdującej się 100 m dalej, bliżej tej ze Śniadeckich 38.

Ulica Śniadeckich została wytyczona w połowie XIX wieku, kiedy miasto się intensywnie rozwijało po otwarciu w 1851 roku dworca kolejowego. Była częścią tzw. dzielnicy elżbietańskiej. Najwięcej kamienic pobudowano przy Śniadeckich między rokiem 1870 a 1900. Zamieszkali w nich głównie pracownicy kolejowi, drobni urzędnicy, nauczyciele, robotnicy warsztatów kolejowych oraz wojskowi z koszar przy ul. Warszawskiej. Wiele z tych budynków zostało w ostatnim czasie odnowionych.