Inne miasto… Muzeum pokazuje, co Bydgoszcz straciła z powodu wojny [ZDJĘCIA]

Wystawa w Spichrzach nad Brdą / Fot. R. Sawicki/UMB

Od piątku (17 stycznia) można zwiedzać nową wystawę w Spichrzach nad Brdą. „Inne miasto…” pokazuje, co Bydgoszcz straciła w wyniku działań wojennych, okupacji i powojennych wyburzeń. W ub. roku ekspozycje Muzeum Okręgowego odwiedziło ponad 90 tys. osób.

Na wystawie „Inne miasto… Zniszczenia wojenne Bydgoszczy 1939-1945” w roli głównej występuje utracona w czasie wojny tkanka miejska, którą odwiedzający mogą poznać, a wręcz poczuć dzięki archiwalnym fotografiom. Ponadto dzisiejszy wygląd i nowe wykorzystanie zrujnowanych niegdyś miejsc widzimy w obiektywie bydgoskiego fotografika Wojciecha Woźniaka.

Wystawa skupia się jednak nie tylko na wielkiej historii, ale i jednostkowych opowieściach świadków tamtych wydarzeń. Perspektywę osób zamieszkujących Bydgoszcz 80 lat temu poznamy za sprawą przedmiotów, dokumentów i pamiątek pozostawionych w gruzach lub ocalonych z wojennej zawieruchy.

Wiele reprezentacyjnych gmachów, ówczesnych symboli Bydgoszczy, Niemcy zlikwidowali w ramach systematycznych wyburzeń po to, aby w ich miejsce wznieść nową zabudowę, co ostatecznie nigdy nie doszło do skutku. W ramach germanizacji okupanci niszczyli obiekty związane z katolicyzmem i judaizmem, z przestrzeni publicznej pozbywano się także wszelkich śladów polskości i lokalnej tożsamości, a więc elementów małej architektury, pomników czy tablic pamiątkowych. Nie obyło się niestety także bez strat już po 1945 roku. – Po zakończeniu działań zbrojnych szybko przystąpiono do porządkowania i odbudowy przestrzeni miejskiej. Pośpiech przy realizacji tychże działań wynikał z organizacji w 1946 roku Pomorskiej Wystawy Rzemiosła, Przemysłu i Handlu oraz obchodów 600. rocznicy nadania Bydgoszczy praw miejskich. Nie bez znaczenia okazał się także brak dostatecznych środków finansowych. Dlatego część zrujnowanych budynków rozebrano, a w ich miejsce wzniesiono nowe. Inne zostały odbudowane, ale już w zmienionej formie. Ponadto władze usunęły spalony gmach Teatru Miejskiego. Odbudowy nie doczekały się też zachodnia pierzeja Starego Rynku z kościołem pojezuickim czy synagoga – tłumaczą dr Anna Nadolska i Filip Semrau, kuratorzy wystawy „Inne miasto… Zniszczenia wojenne Bydgoszczy (1939-1945)”.

Wystawa będzie czynna do końca roku. Można ją zwiedzać we wtorki i czwartki (godz. 10-18), środy i piątki (12-20), soboty i niedziele (12-18). W piątek (24 stycznia) w godz. 12 i 18 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Inne Miasto” poprowadzą dr Anna Nadolska i Filip Semrau.

Muzeum Okręgowe – podsumowanie 2024 roku

Ekspozycja poświęcona stratom wojennym to pierwsza z nowych propozycji w tym roku. MOB dokonało podsumowania ubiegłorocznych działań. – Minione 12 miesięcy to tak naprawdę przedsmak tego, co szykujemy dla bydgoszczan w najbliższej przyszłości – zapowiadają przedstawiciele Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. I pokazują liczby. Jaki więc był ubiegły rok w wykonaniu największej instytucji muzealnej w mieście nad Brdą?

W 2024 roku obiekty Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy odwiedziło ponad 81 tys. osób. Wystawy prac ze zbiorów MOB prezentowane w innych instytucjach, a więc w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku („Gościnnie. Malarstwo ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy”) i Muzeum Podlaskim w Białymstoku („Leon Wyczółkowski – Wieczny zachwyt”), zobaczyło kolejne 12 tys. gości. Największą frekwencję tradycyjnie odnotowano w maju w związku z międzynarodowym fenomenem Europejskiej Nocy Muzeów.

Liczba muzealiów znajdujących się w zbiorach bydgoskiego muzeum przekroczyła 150 tysięcy sztuk. Wiadomo już, że w muzealnej kolekcji na stałe będzie mógł się rozgościć Skarb Bydgoski, który decyzją wojewody kujawsko-pomorskiego i wojewódzkiego konserwatora zabytków MOB przejęło na własność. Podobnie będzie też z wiszącymi rzeźbami Jerzego Kędziory – dzięki wspólnej inicjatywie Urzędu Miasta Bydgoszczy i dyrekcji muzeum wybrane dzieła wkrótce powrócą na Wyspę Młyńską.

Przypomnijmy, że nową dyrektorką została dr Anna Kornelia Jędrzejewska. Jak zapowiada, kierowana przez nią placówka niezmiennie będzie kierować hasłem „Muzeum otwarte i bliskie”, a wśród kluczowych zmian w funkcjonowaniu MOB będzie utworzenie Muzeum Historii Bydgoszczy zlokalizowanego w Spichrzach nad Brdą. – Intensywnie pracujemy, by w 2025 roku zaproponować bydgoszczanom i przyjeżdżającym do naszego miasta turystom jeszcze bogatszą ofertę. Już teraz zapraszamy na wernisaż wystawy „Inne miasto… Zniszczenia wojenne Bydgoszczy (1939-1945)”, która od 17 stycznia będzie prezentowana w Spichrzach nad Brdą. Traktujemy tę ekspozycję jako pierwszy krok na drodze do powstania Muzeum Historii Bydgoszczy. To proces, który będziemy realizować przez kilka najbliższych lat – mówi dr Anna Kornelia Jędrzejewska.