Charlotte Galińska, rodzina Apt: Heniuś, Stasinek, Terenia i Paweł, Johana Else i 60 innych bydgoskich Żydów zamordowanych w czasie II wojny światowej zostało upamiętnionych w dniu 80 rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau.
27 stycznia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu. W rocznicę wyzwolenia największego obozu koncentracyjnego, ofiary wojny są upamiętniane na całym świecie. W Bydgoszczy uroczystości rozpoczęły u zbiegu ulic Jana Kazimierza i Pod Blankami. Miejsce nie jest przypadkowe. To właśnie tam od 1884 roku stała bydgoska synagoga. Pod obeliskiem na miejscu dawnej synagogi złożone zostały kwiaty i kamienie – żydowskie symbole trwałej i nieprzemijającej pamięci.
W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz miasta i instytucji kultury. Ich współorganizatorami były Młyny Rothera i Teatr Polski Bydgoszcz. Przedwojenne losy bydgoskich Żydów przybliżyła dr Kinga Czechowska. -Takie obchody jak te w Bydgoszczy mają szczególne znaczenie, ponieważ w mieście nie było przed wojną wielu Żydów. Mieszkało ich tu około 2 tys. Skala ludobójstwa była tutaj szczególnie dotkliwa, a ślady żydowskiej obecności w mieście zostały zatarte. Ważne abyśmy tego dnia znaleźli czas i uwagę, aby pomyśleć o tych, którzy tu żyli a już w pierwszych dniach okupacji stali się ofiarami prześladowań. Wielu z nich zginęło 5 września, innych przesiedlono, stąd los bydgoskich Żydów jest rozproszony. Ginęli bardzo daleko od swojego domu – mówi dr Kinga Czechowska, adiunktka w Ośrodku Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego.
Następnie uroczystości przeniosły się na pl. Teatralny, gdzie do dziś znajdują się pozostałości macew, czyli żydowskich płyt nagrobnych. Aktorka Teatru Polskiego w Bydgoszczy Dagmara Mrowiec-Matuszak przypomniała imiona żydowskich mieszkańców naszego miasta, którzy zginęli w podczas wojny. W przejmującej ciszy wybrzmiały imiona i nazwiska 66 bydgoszczan. Niektórzy z nich zginęli w obozach zagłady, inni w gettach. Ich losy znamy dzięki wypełnianym po wojnie „pages of Testimony”. To formularz wydawany przez Yad Vashem, w którym rodziny, znajomi i sąsiedzi zawierali informacje o pomordowanych.
Zapisz się do naszego newslettera!
