Obecny obelisk na pl. Wolności / Fot. B. Witkowski/UMB
– Nazwa placu Wolności podkreśla wielką chwilę odzyskania niepodległości. Szczególną postacią, która ten moment symbolizuje, jest Ignacy Jan Paderewski – mówił na sesji Rady Miasta dr Sławomir Łaniecki z UMK, prezes Fundacji Dziedzictwa Ignacego Jana Paderewskiego. Pianista, premier, patron Filharmonii Pomorskiej miałby stanąć na cokole nowego pomnika na pl. Wolności – to jedna z idei. Radni przedstawili też inne pomysły.
Podczas środowej (30 października) sesji Rady Miasta rozpoczęła się dyskusja na temat zbudowania nowego pomnika na pl. Wolności i upamiętnienia ważnej dla odzyskiwania niepodległości postaci. – Sesja jest punktem wyjścia do dalszej debaty, kogo upamiętnić na pomniku – mówi przewodnicząca Rady Miasta Monika Matowska. – Żadna z idei nie jest faworyzowana. Chcielibyśmy też poznać państwa opinię, czy w ogóle decydować się na wymianę pomnika ze względu na przedstawiony stan techniczny cokołu i obecnego monumentu. To wymaga decyzji radnych – dodał zastępca prezydenta Łukasz Krupa.
Plac Wolności to jedno z najbardziej reprezentacyjnych miejsc w Bydgoszczy. W 1893 roku stanął tam pomnik cesarza Wilhelma I, który został zdemontowany i wywieziony przez niemieckich bydgoszczan w 1919 roku. Obok znajduje się fontanna Potop.
W marcu 1945 roku na pl. Wolności pochowano sowieckiego oficera, płk. Grigorija Bolszanina. Powstała także po II wojnie światowej idea zbudowania pomnika wdzięczności Armii Czerwonej. Zaprojektował go Jan Kossowski. Od 1991 roku stoi obecny Pomnik Wolności z tablicami przypominającymi daty wydarzeń historycznych, ważnych dla polskości Bydgoszczy. W czasie prac rewitalizacyjnych okazało się, że obelisk znajduje się w złym stanie technicznym. Można by więc postawić nowy pomnik.
O potrzebie wprowadzenia na plac Wolności innego monumentu opowiadał radnym prof. Dariusz Markowski, przew. Rady ds. Estetyki Miasta. – Rada od początku prac uczestniczyła w planowaniu prac rewitalizacji placu Wolności. Uważamy, że należy zastąpić obecny pomnik obeliskiem godnym tego miejsca. Jako rada podtrzymujemy pomysł, żeby ogłosić konkurs na nowy pomnik. Zwracam się z propozycją powołania gremium, które się zajmie pracami nad tą ideą – mówił prof. Markowski.
Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) – pianista, kompozytor, polityk, działacz na rzecz odzyskania niepodległości, premier RP w 1919, reprezentował Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu
Na sesji pojawiła się pierwsza pomysł, czyją postać upamiętnić. Przedstawił go dr Sławomir Łaniecki z UKW, prezes Fundacji Dziedzictwa Ignacego Jana Paderewskiego. – Nie doceniamy wpływu Ignacego Jana Paderewskiego w procesie odzyskiwania niepodległości. To postać krystaliczna. Osobiście nigdy w Bydgoszczy nie był, ale odegrał wielką rolę. Spośród wszystkich ojców niepodległości jest osobą najbardziej koncyliarną – podkreślił.
Paderewski? Albo ktoś inny
Radne i radni długo potem dyskutowali o kwestii postawienia nowego pomnika i tego, kogo na nim uhonorować. – Zapominamy o wkładzie Polek-bydgoszczanek. Jedną z nich jest Wincentyna Teskowa. Może warto pamiętać także o uczczeniu Matek Niepodległości – powiedziała Joanna Czerska-Thomas (Trzecia Droga). Wsparła ją radna Katarzyna Siembida (Bydgoska Prawica). – Popieram ideę, żeby pomnik przedstawiał kobietę-patriotkę z Bydgoszczy.
Jędrzej Gralik (Bydgoska Prawica) miał inny pomysł – Puszczam wodze fantazji. A może niech ten pomnik pokaże razem Ojców Niepodległości: Paderewskiego, Piłsudskiego i Dmowskiego.
Radni dyskutowali także o potrzebie społecznych konsultacji, powołania gremium eksperckiego i rozpisania ewentualnego konkursu na projekt pomnika. Zapowiedziano, że prace w tej sprawie będą nadal trwać.