W tym roku Kamila Wyrębska obchodziłaby swoje 50. urodziny. Centrum nazwane jej imieniem to hołd oddany zmarłej nauczycielce, która uczyła młodych ludzi obywatelskich postaw.
Centrum Mediacji i Edukacji Prawnej im. Kamili Wyrębskiej działa przy Zespole Szkół nr 24 w Bydgoszczy. Miejsce wybrano nieprzypadkowo – to właśnie tutaj przez lata, jako nauczycielka, Kamila Wyrębska propagowała wśród uczniów idee mediacji. Zmarła po ciężkiej chorobie w styczniu tego roku. Była wielką zwolenniczką edukacji prawnej młodzieży. Już w 2015 roku powstał projekt, który dał podwaliny dla dzisiejszych działań. „Mediacje w szkole w praktyce” pozwalały uczniom czerpać wiedzę od adwokatów, sędziów i prokuratorów z regionu.
Kontynuujemy jej misję
Inicjatorami powołania Centrum Mediacji i Edukacji Prawnej im. Kamili Wyrębskiej byli adwokaci Jarosław Wyrębski i Karolina Wilamowska. – Ideą, która nam przyświecała było połączenie obu, niezwykle ważnych z perspektywy kształcenia młodzieży aspektów – edukacji prawnej i umiejętności komunikacji, przekładającej się na polubowne rozwiązywanie sporów – opowiada Wilamowska. Twórcy ośrodka marzyli o miejscu, w którym uczniowie nauczą się niełatwej sztuki rozwiązywania konfliktów. Umiejętności mediacyjne i komunikacyjne postanowili połączyć z edukacją prawną. Współpraca z dyrekcją ZS nr 24 pozwoliła stworzyć to wyjątkowe miejsce.
Otwarcie o każdym problemie
W Centrum spotkania z młodzieżą prowadzą adwokaci i mediatorzy. Młodzi nie tylko słuchają, lecz przede wszystkim trenują umiejętności dialogu, mediacji i argumentowania. – W ramach zajęć edukacyjnych, staramy się przybliżyć uczniom tematy, które ich dotykają, jak na przykład kwestie hejtu, zakupów przez internet czy ochrony własnego wizerunku. Staramy się poruszać zagadnienia, które są ciekawe dla młodzieży, często tematy pochodzą od nich samych – dodaje Wilamowska.
Sztuka dobrze poprowadzonych zajęć tkwi w znalezieniu wspólnego języka. Nawet trudne terminy prawnicze można wytłumaczyć w przyjazny i zrozumiały sposób. – Język którym się posługujemy, jest zawsze dostosowany do grupy wiekowej, z którą prowadzimy zajęcia. Sami szkolimy się w tym zakresie, podnosząc nasze kompetencje jako edukatorów – mówi Wilamowska.
Twórcy Centrum planują poszerzenie jego działalności. W ZS nr 24 mają zostać wprowadzone dyżury adwokatów, mediatorów i psychologów, z którymi uczniowie będą mogli porozmawiać. – Młodzież jest bardzo otwarta i chętnie dzieli się swoimi doświadczeniami, czasami w ramach zajęć, czasem w prywatnych rozmowach. Wydaje mi się, że dla uczniów ważne jest to, że jesteśmy osobami z zewnątrz, spoza środowiska szkolnego, co pozwala im na większe otwarcie się na rozmowę – opowiada Wilamowska.
Wierzę w siłę rozmowy
Edukatorów prawnych martwi sytuacja w polskiej oświacie. Zauważają, że szkoła nie przygotowuje młodych ludzi do życia w społeczeństwie. Brakuje zajęć kształtujących obywatelskie postawy. Dzieci nie uczy się jak aktywnie słuchać, komunikować swoje potrzeby, rozwiązywać konflikty.
Nie inaczej sytuacja przedstawia się w polskich domach. Rodzice nie komunikują się z młodzieżą, rzadko podejmują trudne tematy. – Młodzież nie uczy się komunikacji, argumentowania, a nawet artykułowania swoich poglądów. W rodzinach często nie przywiązuje się do tego wagi, przerzucając ciężar kształcenia postaw obywatelskich na barki szkoły. Szkoła rozkłada ręce, twierdząc, że nie ma odpowiednich instrumentów. Jestem jednak przekonana, że jeśli chcemy żyć w społeczeństwie prawdziwie demokratycznym, musimy większą wagę przykładać do kształcenia młodzieży. I my jako adwokatura misję taką realizujemy. – dodaje Wilamowska.
